Goed toezicht op verduurzaming kan dealwaarde optimaliseren

Duurzaamheid is voor sommige organisaties nog een afvinkexercitie. Maar niet meer voor lang, als het ligt aan Leonie Schreve, duurzaamheidsexpert in de fusie- en overnamepraktijk van PwC. ‘Duurzaamheid biedt financiële waarde om je te onderscheiden van concurrenten, nieuwe markten te openen en makkelijker financiering aan te trekken.’ De 360-gradenbenadering kan ook commissarissen helpen bij het stellen van de juiste vragen. 

‘Organisaties die duurzaamheid integreren in hun core business hebben de toekomst’, aldus Leonie Schreve. Ze werkt inmiddels anderhalf jaar bij PwC. Daarvoor was ze achttien jaar in dienst van ING en een aantal jaar als consultant werkzaam bij RoyalHaskoningDHV. Bij PwC ligt haar focus op het realiseren van duurzame dealwaarde. Niet alleen tijdens het dealproces, maar liefst ook al ruim ervoor en erna. ‘Als organisatie moet je niet naar duurzaamheid kijken omdat het verplicht is of wordt, maar als een must om je business nog beter te runnen. Dat vraagt een 360-gradenbenadering om de organisatie en de markt goed te begrijpen en te helpen bij het inzichtelijk maken van de mogelijkheden voor waardecreatie.’ Commissarissen moeten toezicht houden op dat proces en de continuïteit van de organisatie bewaken, ook met het oog op een (toekomstige) fusie of overname.

Nieuwe waarde creëren

Natuurlijk moet er voldaan worden aan wet- en regelgeving, maar Schreve heeft het met klanten juist over de inzichten die ontstaan als een en ander eenmaal geïmplementeerd is. ‘Als je als organisatie weet op welke knoppen je precies kunt drukken om kostenbesparingen te realiseren en efficiënter te werken, creëer je uiteindelijk meer waarde. In tegenstelling tot de traditionele compliance-benadering kijken wij veel meer of organisaties al zaken in gang hebben gezet, of ze al goed gepositioneerd zijn en of/hoe ze vervolgens kansen kunnen creëren.’

Gender pay gaps

‘We proberen duurzaamheid in principe zo veel als mogelijk te kwantificeren en vervolgens verschillende expertises te laten aanhaken’, vervolgt ze. ‘Denk aan tax capabilities, zowel qua subsidies als belastingen. Maar ook aan strategie, data capabilities, operationele efficiëntie en uiteraard onze financiële expertise. Per deal kan dat anders zijn, afhankelijk van het type deal en de sector. Ook werken we veel samen met HR-specialisten en kunnen we zaken als significante gender pay gaps signaleren. Zo maken we duurzaamheidsaspecten heel inzichtelijk en laten we de potentie voor het ontwikkelen van waarde zien.’ Het maakt het voor commissarissen ook gemakkelijker om de voortgang te monitoren.

ESG helpt bij waardecreatie

Uit PwC's Global Private Equity Responsible Investment Survey 2023 - een onderzoek onder meer dan 150 private-equitybedrijven – blijkt dat respondenten overwegend geloven dat ESG-beheer kan helpen om waarde te creëren. Ongeveer zeventig procent plaatst waardecreatie in de top drie van drijfveren voor de ESG-activiteiten van hun organisatie. Ook geven de onderzoeksresultaten aan dat het voor PE-bedrijven inmiddels standaard is om ESG-factoren in overweging te nemen bij het zoeken naar kansen, het uitvoeren van een due diligence, het opstellen van plannen na de overname en het nemen van beslissingen over dealvoorwaarden.

Van besef naar transformatie

Idealiter zit Schreve met haar team een jaar voor een (potentiële) deal al aan boord bij een organisatie. Om haar zo goed mogelijk voor te bereiden op de deal en duurzaamheid ook in het hele verkoopverhaal mee te nemen. En na een deal volgen er ook altijd postdealaanbevelingen, die dan weer opgepakt kunnen worden door andere afdelingen. ‘Het positieve van die aanpak is de reacties die we van steeds meer klanten krijgen: ‘Ik had helemaal geen zin om met duurzaamheid te beginnen, maar dit proces vond ik echt superinteressant. Ik heb zoveel geleerd en weet nu dat je er ook op een andere manier naar kunt kijken. Het is niet iets wat we “er even bij doen”, maar iets om volledig in onze business te integreren.’ Door dit soort reacties gaan organisaties duurzaamheid steeds meer op waarde schatten, aldus Schreve. ‘De volgende stap is om dat besef ook in daadwerkelijke transformatie om te zetten. Want uiteindelijk betekent duurzame dealwaarde natuurlijk ook financiële waarde: in business blijven of je business vergroten. Dat verhaal moet je duidelijk in de markt zetten.’

Impact van klimaatverandering 

Duurzame dealwaarde hangt ook samen met externe factoren als klimaatverandering en biodiversiteit. ‘Klimaatverandering heeft impact op de productie en de toekomstbestendigheid van die productie’, zegt Schreve. ‘Dat is een groot risico om over na te denken. Denk aan koffieproducenten of wijnboeren... je moet zorgen dat je nu al op verschillende plekken je producten verbouwt, omdat er een kans is dat een oogst mislukt of over vijf tot tien jaar niet meer mogelijk is. Dat betekent ook dat je als organisatie goed inzicht moet hebben in de hele waardeketen om deze te optimaliseren.’ Commissarissen kunnen het bestuur daarover bevragen. 

Water wordt ook een uitdaging, aldus Schreve. ‘Te veel water of juist te weinig water. Laatst waren er alarmerende berichten dat wij in Nederland ook een mogelijk risico lopen om geen schoon drinkwater te hebben over een x-aantal jaar. En waterproblemen over de wereld kunnen ook weer andere problemen veroorzaken, zoals klimaatvluchtelingen. Dat wordt een heel grote uitdaging.’

Samen het ecosysteem doorbreken

‘Met onze 360-gradenbenadering zoomen we van buitenaf in op verschillende onderdelen en kijken we vervolgens hoe we op al die onderdelen en bijbehorende drijfveren kunnen inspelen’, vervolgt Schreve. ‘En dat gaat gepaard met kritische vragen.’ De voorbeeldvragen die Schreve schetst, kunnen ook prima tijdens een commissarissenvergadering aan het bestuur worden gesteld, zoals: Je zegt dat je duurzaam bent, maar hoe meet je dat dan? Heb je certificeringen? Wellicht nog niet overal? Maar wat zijn je ambities daarin? Welke targets heb je gesteld? Speel je in op duurzame klantvragen, denk je na over duurzame producten? Hoe ga je om met vragen van het ecosysteem waarin je opereert? Wat is je emissie? Meet je die al? En hoe doe je dat dan? Heb je daar ook targets op gesteld? Hoe bereid je je voor op regelgeving en heb je zicht op mogelijke implicaties? En wat wil je weten van de organisaties met wie je samenwerkt? Wil je ook van hen gegevens verzamelen? En zo ja, welke? Hoe ga je om met schaars personeel? Heb je ook programma's om talent aan te trekken en te behouden? En werken die? Wat zijn je cijfers qua verloop? Hoe ga je om met een eventuele gender pay gap? Hoe divers ben je als organisatie zelf al? En hoe scoor je ten opzichte van je peers?

Minder duurzaam, minder opbrengst

Schreve: ‘Op basis van dit soort vragen en de antwoorden daarop maken we een analyse. Zodat we vooruit kunnen lopen en kunnen anticiperen op basis van berekeningen en waarderingen. Dat laatste zien we steeds vaker. Als de ESG-implementatie en -initiatieven ontbreken of onvoldoende zijn, dan zien we dat potentiële kopers een stukje van de prijs afhalen omwille van duurzaamheid.’

Waar een compliance-benadering vooral uitgaat van bewijsvoering kijkt Schreve met haar team veel meer naar de marktdynamiek en kansen. ‘We baseren ons in veel gevallen op gesprekken met het management, raden van commissarissen en auditcommissies van organisaties. We interviewen experts in de markt om bepaalde uitspraken van onze klanten te toetsen. En we kijken dan ook meer vooruit. Op het gebied van duurzaamheid zijn er ook gewoon nog heel veel datapunten niet beschikbaar. Maar dat neemt niet weg dat wij er wel een stempel op zetten dat het PwC-proof is.’ Dat kan ook een bijdrage leveren aan goed toezicht op duurzame lange termijn waardecreatie.

Klik hier voor meer informatie en voor contact met Leonie Schreve.