Semipubliek

Een klassieke managementfout bij organisaties in transitie: gebrek aan strategische en operationele focus. Te veel tegelijk aanpakken leidt tot stuurloosheid, verandermoeheid en demotivatie. Leo Epskamp, vennoot van Custom Management Interim Directeuren, schetst de basis van (toezicht op) een succesvol transformatieproces: keuzes maken, prioriteiten stellen en timing. ‘Bepalen wat je als organisatie níet doet is soms belangrijker dan wat je wel doet.’

In de videoserie CEO’s op koers van PwC praat journalist Paul Laseur onderweg in de auto met ceo’s over hun ambities en uitdagingen. Dit keer: Manon van Beek. Volgens de ceo van netbeheerder TenneT zorgen duurzaamheid, betrouwbaarheid en betaalbaarheid voor de juiste balans in de Nederlandse stroomvoorziening en daarmee voor de energietransitie. Ook voor commissarissen biedt het gesprek waardevolle inzichten.

Inspiratie is de brandstof voor zakelijk succes en leiderschap. Geef als commissaris naast formele zaken dus ook aandacht aan het onderwerp inspiratie in de boardroom, bepleit Anthon van der Horst, executive adviseur GITP. Niet om kritisch te zijn, maar om te helpen het bestuur nog effectiever te maken. ‘Wat je aandacht geeft groeit.’

Raden van commissarissen moeten het toezicht op verduurzaming beter inbedden in hun toezichtrol, suggereert onderzoek. Dat geldt vooral voor de inrichting van de rvc, de kennis en expertise, de kwalitatieve reflectie en de verslaglegging. Elma Mieras-van Hijum, directeur coöperatie Rabobank en aankomend commissaris, doet concrete aanbevelingen.

Tijdig transformeren is essentieel voor het voortbestaan van elk bedrijf. Veranderprogramma’s lopen echter vaak vast door een gebrek aan leiderschap, mensgerichtheid en professionele aansturing. Peter van den Bent, partner bij Custom Management Interim Directeuren, schetst de faal- en succesfactoren waarop commissarissen kunnen letten bij transformatietrajecten.

Commissarissen moeten hun uiterste best doen om bij te blijven met nieuwe ontwikkelingen in geopolitiek, ESG, AI en cybersecurity, blijkt uit door EY georganiseerde rondetafelbijeenkomsten. Verbreding én verdieping van kennis vereist een diverse en breed samengestelde raad van commissarissen, met een effectievere inrichting en werkwijze, aldus André Wijnsma, Dick Hoogenberg en Auke de Bos van EY.

Martine Koedijk, sectorvoorzitter lokale overheden van PwC, bespreekt de rol, de taak en de mogelijke invulling van de auditcommissie van de gemeenteraad aan de hand van een groeimodel. Ook de relatie tussen auditcommissie en externe accountant komt aan bod. Raadsleden kunnen daarmee passende keuzes maken voor de invulling voor hun gemeente en de lokale verordening 213.

De conclusies en aanbevelingen van de commissie-Van Rijn over grensoverschrijdend gedrag bij de publieke omroep moeten ter harte worden genomen door de commissarissen en toezichthouders van élke organisatie.

De keuze voor een eenhoofdig of meerhoofdig bestuursmodel is contextbepaald en vraagt om accentverschillen in het toezicht. Voor welke constellatie er ook wordt gekozen: cruciaal is een open en eerlijk gesprek met de bestuurder(s), contact met interne en externe stakeholders en goede checks & balances, betoogt Marieke Stam, directeur Wonen & Samenleven bij Staedion en toezichthouder.

Artificial intelligence verovert de wereld in snel tempo. Hebben er straks nog wel commissarissen van vlees en bloed zitting in de bestuurskamer?