FD: 'Voorzitter bepaalt of bedrijfscrisis voortettert of wordt opgelost'

Geschreven door Pieter Couwenbergh.

De belangrijkste factor hoe een bedrijf door een crisis komt, is de president-commissaris. Zowel in positieve zin dat een probleem snel en effectief wordt opgelost als in negatieve zin dat een crisis voortettert of verslechtert.

Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van het Nationaal Register naar factoren die het succes van commissarissen als 'brandweer' bepalen. Voor dat doel is de ondervraagden een aantal situaties voorgehouden. De motivatie voor het onderzoek is dat bij noodweer de commissarissen heel vaak de leiding nemen en verantwoordelijk zijn voor de aanpak en oplossing. In nogal wat gevallen leidt de crisis tot het vervangen van de bestuurder en tot intensief overleg met alle belanghebbenden bij de onderneming. Die klus is meestal voor de president-commissaris.

SamenstellingOpmerkelijk in het onderzoek is dat de samenstelling van de raad door de ondervraagden niet wordt gezien als een positieve factor van belang die bijdraagt aan een effectieve crisisbestrijding. De samenstelling weegt wel zwaar mee als een negatief aspect dat een voortvarende oplossing juist in de weg staat. Een gebrek aan ervaring bij de toezichthouders of commissarissen die zich primair bezighouden met het beperken van het eigen reputatieverlies zou de verklaring daarvoor zijn. Ook een proactieve of kritische raad van commissarissen zou niet echt bijdragen aan een effectieve aanpak van een crisis.

Behalve een goede president-commissaris wordt een inhoudelijke analyse van de situatie als belangrijkste positieve factor genoemd, ‘Zonder inhoudelijke analyse worden besluiten niet doordacht en in paniek genomen daar waar rust en zorgvuldigheid zijn geboden.’

LessenDe ondervraagden is ook gevraagd naar de belangrijkste lessen van een crisis. De meerderheid geeft aan een volgende keer eerder hun zorgen uit te spreken, kritischer te zijn op de gang van zaken en een inhoudelijkere aanpak te kiezen. ‘Hoe lastig het ook uitkomt in een discussie of hoe tegenstrijdig het is met andere standpunten, ik spreekt voor de toekomst altijd mijn zorg uit. Ook als ik alleen sta.’ En ook: ‘Elke aanname die ik doe, check ik voortaan en dat blijkt meer dan nodig. Zaken zijn meestal niet geregeld’.

Het minst genoemd worden een beter onderzoek van het bedrijf, te doen voordat ja wordt gezegd tegen het commissariaat en meer tijd aan de baan te besteden.

EigenbelangUit het onderzoek blijkt dat crises iets vaker een interne oorzaak (58%) kennen dan een externe oorzaak (42%). Die interne problemen zijn het gevolg van een niet functionerende bestuurder, een niet functionerende raad dan wel spanningen tussen de beide gremia. Een externe crisis gaat nogal eens over in een interne crisis omdat bij een ingrijpende verandering – bijvoorbeeld een overname – het niet vanzelfsprekend is dat bestuurders en commissarissen ‘het belang van de vennootschap laten prevaleren boven het eigenbelang’.

Ook worden in tijden van crisis de bokken van de schapen gescheiden. Pas in een crisis blijkt of een bestuurder wel geschikt is voor de baan. Voorzitter Willem van Hassel van het Nationaal Register pleit er daarom voor dat commissarissen elkaars functioneren elk jaar ‘open en eerlijk evalueren'.

 

BRON: Het Financieele Dagblad, 10 februari 2017

Alle auteursrechten zijn nadrukkelijk voorbehouden aan Het Financieele Dagblad

Lees het artikel op fd.nl