FD: Advies: zet ramen open in bestuurskamer

Geschreven door Rik Winkel

Advies: zet ramen open in bestuurskamerOndernemingen moeten het in toenemende mate hebben van menselijk kapitaal, maar in de top van het Nederlandse bedrijfsleven zijn mensen die verstand hebben van mens en maatschappij met een kaarsje te zoeken. Daarom moeten in raden van commissarissen bestuurders komen die wel over deze expertise beschikken. Als eerste stap moet deze eis worden opgenomen in de corporate governance code voor beursgenoteerde bedrijven.

Dat adviseert een werkgroep van ervaren en vooraanstaande commissarissen in een witboek dat ze donderdag aanbieden aan Pauline van der Meer Mohr. Zij is de nieuwe voorzitter van de Commissie Monitoring Corporate Governance - voorheen de commissie-Tabaksblatt - die toeziet op het bestuur van beursgenoteerde vennootschappen. De code vervult een voorbeeldfunctie voor die van tal van andere organisaties, van banken en verzekeraars tot en met organisaties in de kinderopvang en de publieke omroep.

DavosHet pleidooi sluit aan op de waarschuwing van minister Wopke Hoekstra van Financiën, vorige maand in Davos, dat bedrijven 'er maar aan moeten wennen' dat de samenleving allerlei eisen aan hen stelt op het vlak van diversiteit, personeelsbeleid en milieu-eisen. Daaraan voldoen is de prijs die ze moeten betalen om hun activiteiten te blijven uitoefenen, aldus Hoekstra.

Opmerkelijk genoeg is een van de opstellers van het advies ING-commissaris Henk Breukink. Hij kwam vorig jaar in aanvaring met Hoekstra, nadat hij het had gewaagd de politiek na de ING-witwasaffaire te betichten van populistische scoringsdrift. Politici wierpen tegen dat het grote bedrijfsleven zich vaak blind toont voor de noden in de samenleving, met gele-hesjesachtige verschijnselen als gevolg.

AntenneDe agenda in de bestuurskamer wordt echter door andere onderwerpen bepaald, stelt het witboek vast. Sinds de economische crisis voeren financiën, risicobeheersing en de relatie met de aandeelhouders de boventoon. Het strategische belang van personeelsbeleid en betrokkenheid bij de maatschappij is daardoor ondergesneeuwd. De werkgroep wil die trend keren, met de code als breekijzer. Dat sluit aan bij een eerder advies aan de beursbedrijven om meer aandacht te schenken aan waardecreatie op lange termijn.De code zou moeten verplichten tot een streven naar diversiteit, met uitleg als dat niet lukt. Commissarissen moeten verder bestuurders aantrekken die ervaring hebben met personele of maatschappelijke thema's. Om te voorkomen dat dit thema bij één persoon wordt geparkeerd, horen kwaliteiten als mensgericht leiderschap, talentmanagement, omgevingsbewustzijn en een maatschappelijk antenne in de functieomschrijving.

AccountantsDe huidige profielen lijken op het lijf van accountants geschreven. Te veel focus op de financiën en een blinde vlek voor andere waarden kan kostbaar uitpakken. Zonder man en paard te noemen wijst het witboek in dit verband op 'recente incidenten'.

Volgens het document ontleent Nederland zijn concurrentievoordeel aan een goed opgeleide en productieve beroepsbevolking. Dat aspect zal alleen maar belangrijker worden en met een krappe arbeidsmarkt stelt het personeel steeds hoger eisen, ook op immaterieel vlak. Maar terwijl maatschappelijk verantwoord ondernemen mondjesmaat is verankerd, rept de huidige gedragscode met geen woord over de menselijke kanten van het ondernemingsbestuur.

Andere leden zijn onder meer Harry van de Kraats, directeur van werkgeversvereniging AWVN, Kees van der Waaij, oud-topman van Unilever Nederland en Annelies de Groot van Nationaal Register, een instantie die commissarissen werft.

BRON: Het Financieele Dagblad, 7 februari 2019Alle auteursrechten zijn nadrukkelijk voorbehouden aan Het Financieele Dagblad

Lees het artikel op fd.nl