Oproep: geef vorm aan ander toezicht
Veel verschillende organisaties, instituten en steeds vaker inwoners zelf vanuit de wijkcoöperaties houden zich momenteel bezig met vergaande wijzigingen in het eerstelijns veld. Dé kans voor ‘de eerstelijns toezichthouder’ om vanuit de maatschappelijke opgave waarde toe te voegen.
In december werd vanuit de NVTZ in de ‘meldmaand Eerstelijns’ het artikel: ‘Toekomstgericht toezicht houden over de grenzen van de eigen organisatie heen!’ van Xandra van Praag gepubliceerd. Een artikel dat een oproep deed aan toezichthouders in en rondom de eerstelijn om dilemma’s en vraagstukken te melden. Het artikel is ruim 2500 keer gelezen op de website, waarmee het verreweg het meest gelezen artikel is van de afgelopen tijd. Tevens is er veel gedeeld en gelezen op LinkedIn. Het daadwerkelijke aantal meldingen van vraagstukken, opgaven en dilemma’s bleef echter laag. Er wordt wel over de onderwerpen gesproken, het lijkt een ‘hot’ topic er wordt alleen niet veel gemeld. Dit kan aan de vorm liggen; de oproep om te melden of de manier van melden. Het kan ook zijn dat de urgentie die op sommige plekken heel nadrukkelijk gevoeld wordt op andere plekken veel minder wordt ervaren. Feit is dat de eerstelijn in de volle breedte te maken gaat krijgen met regionalisering, vernetwerking en andere vormen van samenwerking.
Meer ervaringsdeskundigheid
Marius Buiting, directeur NVTZ stelt: ‘We zien veel ontwikkelingen in zorg en welzijn. Aan de ene kant zijn er grote zorgen, verschillende urgenties zowel landelijk als in de regio’s, toenemende tekorten op de arbeidsmarkt, vraagstukken rondom decentralisatie, toename van kwetsbare ouderen en een groeiende groep sociaal minderbedeelde burgers die tussen wal en schip dreigen te belanden. Aan de andere kant leidt dit in de praktijk tot kansen voor prikkelende vernieuwing en innovatieve oplossingen. Nieuwe vormen van Zorg en Welzijn dienen zich aan, startend vanuit de meer informele maatschappelijke setting zoals initiatieven van actieve inwoners. Daarnaast worden nieuwe bronnen steeds meer op waarde geschat en benut, denk hierbij aan artificiële intelligentie, design thinking en gamificatie. Vanuit de sociale innovatie zien we juist meer oog voor ervaringsdeskundigheid en talenten en vaardigheden die niet gevangen zijn in diploma’s of certificaten.’
Vernetwerking
De opgave is daarmee niet langer van ‘een organisatie’ alleen, maar van een vernetwerkte zwerm van zorg-, welzijns- en overheidsorganisaties, professionals en verzekeraars die hun gedrag op elkaar af proberen te stemmen. Ze organiseren ketens of juist integraliteit, verdelen of vechten om gelden, werken samen op betaaltitels (O&I), dragen informatie en patiënten over of organiseren samen zorg thuis. Kortom, de eerstelijn krijgt met steeds meer partijen te maken. Steeds vaker is overleg nodig met het sociaal domein, welzijnsorganisaties, de thuiszorg, ziekenhuizen, GGZ-instellingen en gemeenten. Al deze partijen willen met de eerstelijn werkafspraken maken en beleidsmatige afspraken over speerpunten, knelpunten en samenwerking, over wonen, welzijn en zorg (WWZ). Natuurlijk zijn er al veel goede voorbeelden en initiatieven, er gaat veel goed. Toch roept het toezicht op die vele netwerken en samenwerkingsverbanden vragen op. Er is een gesprek gaande over de governance in wijken, netwerken, gebieden en samenwerkingsverbanden maar antwoorden zijn moeilijk te vinden. En in dit gesprek is het geluid en toegevoegde waarde van de toezichthouders en directies van de eerstelijnsbranche niet altijd goed zichtbaar en hoorbaar.
Doe mee en geef vorm aan ander toezicht
Toezicht houden wordt er misschien niet makkelijker op maar wel betekenisvoller voor inwoner, patiënt, cliënt, professional, bestuurder, organisatie en hun netwerken. En natuurlijk roept dit alles de vraag naar uitwerking op. Maar laten we die handschoen oppakken, juist vanuit de huidige druk op de eerstelijnszorg. De NVTZ organiseert een bijeenkomst op 26 mei (13:00 – 17:00 uur), specifiek voor toezichthouders die gebieds- en/of wijkgericht samenwerken vanuit of mét de eerstelijns.
Klik hier voor meer informatie.