Oproep aan commissarissen: zet gevolgen Brexit op de agenda
Na de onverwachte Brexit ligt er een actueel vraagstuk op het bord van toezichthouders: loopt de continuïteit van de Nederlandse vennootschap gevaar? Roos Dutilh-van Waaij en Maarten Appels van Van Doorne over de consequenties van de Brexit en de impact op de rol van Groot-Brittannië als governance gidsland voor Nederland.
Volgens de media worden advocatenkantoren overstelpt met vragen van klanten over de Brexit en de consequenties ervan. Van Doorne heeft ook een kantoor in Londen. Hoe is het Brexit-nieuws daar aangekomen?
Roos Dutilh-van Waaij: ‘Ons kantoor in Londen is vooral een bruggenhoofd voor buitenlandse partijen die naar Nederland willen. Vanuit Londen en Amsterdam adviseren wij onder meer internationale cliënten die actief zijn of worden op de Nederlandse vastgoed- en financieringsmarkt over Nederlandse wet- en regelgeving. De verbijstering was in Londen en bij onze cliënten toch redelijk groot. Het is de emotie van de working class versus de ratio van de City als financieel centrum. In Londen heeft 75 procent voor remain gestemd. Er manifesteerde zich bij het referendum ook een generatiekloof: de babyboomers willen uittreden uit de EU, terwijl de jongere generatie juist wel toekomst ziet in Europa. We hebben binnen Van Doorne een speciaal Brexit-team om vragen van cliënten te beantwoorden. Die vragen gingen bijvoorbeeld over Brexit-implicaties voor cliënten met een zetel in het Verenigd Koninkrijk die actief willen blijven en de uitleg van contracten. Overall zien we dat klanten verstandig hebben gereageerd. De beurshandel is ook niet stilgelegd, men is niet in paniek geraakt. De impact van de financiële crisis lijkt vooralsnog van een andere orde dan die van de Brexit.’
Wat moet een Nederlandse toezichthouder met de Brexit-uitslag?
Maarten Appels: ‘Juridisch gezien betekent een vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU dat er enorm veel wet- en regelgeving opnieuw vastgelegd moet gaan worden. Ik heb begrepen dat het om 80.000 wetten en regels gaat. Hoewel het nog wel even gaat duren, moet je daar dus wel op gaan anticiperen. Maar misschien is de belangrijkste vraag voor een toezichthouder wel: wat betekent de Brexit voor de continuïteit van de vennootschap? Moet ik als organisatie wel in het Verenigd Koninkrijk blijven? En als ik er blijf, moet ik nu dan investeren in activiteiten of niet? Als ik huurcontracten heb, moet ik die wel verlengen? Lang of kort? En tegen welke voorwaarden? Financieel zijn er ook implicaties. De creditrating van Groot-Brittannië is gedaald, waardoor de kosten van financieringen kunnen stijgen. Wat zijn de gevolgen van de daling van de pond? Wat betekent een en ander op de lange termijn voor je positie? Moeten bijvoorbeeld investeringen daardoor uitgesteld worden? Het uittreden kan ook gevolgen hebben voor het aantal expats dat een bedrijf in de UK heeft, de topsalarissen en de huisvesting van familie. Kortom, er zijn de nodige vragen die je als commissaris kunt stellen.’
Wat kunnen gevolgen zijn? Welke vragen krijgen jullie?
Appels: ‘Interessant is bijvoorbeeld de vraag of de Brexit een kopende partij in een overname waarvan closing nog moet plaatsvinden, grond geeft om van de deal af te zien. Veel fusie- en overnamecontracten bevatten namelijk een zogeheten “MAC clausule” op basis waarvan een koper zich nog kan terugtrekken omdat sprake is van majeure veranderde omstandigheden. Denk daarbij aan de koers van de pond en andere gevolgen van de Brexit. Juridisch is dat een interessant vraagstuk. In de praktijk leidt het inroepen van een dergelijke voorwaarde veelal tot het opnieuw onderhandelen over de (prijs)voorwaarden. Interessant issue is ook nog wel dat het referendum er kwam omdat via social media in no time handtekeningen verzameld konden worden. Dat zijn nieuwe fenomenen waar je als toezicht tegenwoordig rekening mee moet houden. Net zo als de toenemende macht van populisme en de opkomst van eurosceptici. Komt er ook een Nexit? En hoe anticipeer je daar dan op? Ons advies is: ga er als commissarissen een keer apart voor zitten om de mogelijke scenario's uit te werken.’
Dutilh-van Waaij: ‘Zorg dat de onderneming een draaiboek heeft voor het beheersen van de belangrijkste risico’s. Daarbij kun je uiteraard ook naar de positieve kanten kijken. Zo krijgt Amsterdam nu wellicht de kans om zich nog meer als financieel centrum te ontwikkelen. En het is de vraag of Groot-Brittannië aantrekkelijk blijft als vestigingsland. Je ziet nu dat de Britse regering de vennootschapsbelasting wil verlagen om aantrekkelijk te blijven. Er komen ook kansen uit de Brexit voort.’
Het Verenigd Koninkrijk was altijd een gidsland voor Nederland qua governance. Gaat dat nu ook veranderen?
Dutilh-van Waaij: ‘De code-Tabaksblat was voor tachtig procent gebaseerd op Britse ideeën. In de toekomst zal Britse wet- en regelgeving door Europa minder beïnvloed worden. Misschien kan Groot-Brittannië zich daardoor op governancegebied wel eens sneller gaan ontwikkelen dan wij en ontstaat de situatie dat wij er als Europa een beetje achteraan gaan hobbelen. Terwijl we uiteindelijk meer met het Angelsaksische gedachtegoed hebben dan met het Franse als het gaat om wet- en regelgeving op het gebied van goed bestuur. Groot-Brittannië is op governanceterrein voor ons een logischer partner.’
Klik hieronder voor contact met Maarten Appels en Roos Dutilh-Van Waaij.