Noodzaak platform toezicht voor goede doelen
Goededoelenorganisaties doen via de brancheorganisatie op uiteenlopende onderwerpen en in diverse vormen aan kennis- en informatie uitwisseling. Ook op directieniveau. Maar zou het niet goed zijn als ook toezichthouders elkaar, zoals in de zorg en pensioensector, ook geregeld treffen. Om de noodzaak voor toezichthoudend overleg voor goede doelen te onderzoeken heeft het Nationaal Register een onderzoek uitgevoerd voor Goede Doelen Nederland. Een nulmeting. Eerste indicatie: de behoefte lijkt aanwezig.
Goede Doelen Nederland wil graag inventariseren welke informatiebehoefte interne toezichthouders hebben en of er behoefte is aan een meer structurele informatie-uitwisseling tussen toezichthouders. Een nieuw platform, vergelijkbaar met de NVTZ of VITP. Waarom dit onderzoek?
Jan van Berkel, voorzitter Goede Doelen Nederland: ‘Een interne toezichthouder, of het nu een bestuur of raad van toezicht is, speelt een belangrijke rol in een organisatie. Vakkundig toezicht draagt bij aan een duurzame toekomst van organisaties. Dat geldt natuurlijk ook voor goede doelen. Toezicht houden op een goed doel vraagt ook om een goede maatschappelijke antenne. Goede doelen zijn afhankelijk van publieksvertrouwen. Kwaliteitsborging is daarom essentieel. Dat doen wij via een systeem van zelfregulering, met onafhankelijke externe toetsing, de zogenoemde Erkenningsregeling Goede Doelen. Afhankelijk van de grootte en complexiteit van een organisatie, zijn er normen op het gebied van transparantie, kosten, doelbesteding, impact, integriteit, goed bestuur en directiesalarissen. Allemaal gevoelige issues die samenhangen met het publieksvertrouwen en nogal eens voor maatschappelijke discussie zorgen. Dat vraagt naast vakkundig toezicht dus ook om specifieke kennis van onze sector. Daarom zijn wij benieuwd naar de informatiebehoefte van toezichthouders op deze punten en of er behoefte is aan een meer structurele informatie uitwisseling tussen toezichthouders. Er zijn zoveel inzichten en ervaringen die onderling uitgewisseld kunnen worden. Daar liggen echt kansen denken wij’.
Waar gaat het onderzoek precies over?
Margreet Plug, waarnemend directeur Goede Doelen Nederland: ‘We hebben een vragenlijst uitgezet onder de directeuren van onze leden met het verzoek deze onder de aandacht te brengen van hun interne toezichthouders. Het zou goed zijn als zowel de voorzitter als één of meerdere leden van het toezichthoudend orgaan de vragenlijst invullen. Naast de vragenlijst laten we ook een scan maken van de websites en jaarverslagen van circa vijftig organisaties om te inventariseren welke informatie over de toezichthouder (taken en werkwijze) gegeven wordt. De vragen richten zich met name op de samenstelling van het toezichthoudend orgaan en de informatiebehoefte. Zo hopen wij straks nog beter in te kunnen spelen op de wensen en behoeften op het gebied van informatievoorziening, kennis- en ervaringsuitwisseling en verdere professionalisering. We krijgen bijvoorbeeld ook inzicht in mogelijke verschillen in behoeften en mate van professionaliteit tussen grote en kleinere goede doelen. Maar wie weet zijn die verschillen er juist niet. Dat is allemaal goed om te weten.'
Het Nationaal Register heeft dit onderzoek voor jullie begeleid. Waarom die keuze?
Jan van Berkel: ‘Het feit dat we dit onderzoek én de follow-up samen doen, betekent een bundeling van expertise waarmee we echt van toegevoegde waarde kunnen zijn voor interne toezichthouders. Goede Doelen Nederland heeft veel expertise op het gebied van de goededoelensector; de issues, de professionalisering, de maatschappelijke uitdagingen en de specifieke dynamiek binnen de sector. Nationaal Register is expert als het gaat om toezichthouden, of dat nu door commissarissen, een bestuur of een raad van toezicht gebeurt. Zij weten hoe het toezicht meer stimulerend ingezet kan worden. Zij weten wat daarvoor nodig is, wat werkt en wat niet werkt. Deze samenwerking zien wij voor onze sector als een unieke combinatie’.
Wat gaat er met de uitkomsten van het onderzoek gebeuren?
Margreet Plug: ‘In de eerste plaats willen we de resultaten van het onderzoek en de uitkomsten van de scan bundelen, analyseren en presenteren op een event voor toezichthouders en hun directies in het voorjaar van 2019. Onder leiding van een inspirerende toezichthouder gaan we dan met elkaar in gesprek. Afhankelijk van de uitkomsten van het onderzoek en de gedachtewisseling tijdens deze bijeenkomst kunnen verdere vervolgstappen worden bepaald. We hebben dan zicht op de informatiebehoefte en mogelijke behoefte aan ondersteuning in de vorm van opleiding, trainingen en allerlei vormen van onderlinge kennis- en informatie uitwisseling. Vakkundig toezicht valt en staat natuurlijk met goede mensen met kennis van zaken. Kortom er zou zomaar een heel adequaat platform kunnen ontstaan voor kennisuitwisseling en verdere professionalisering van toezichthouders bij goede doelen’.
==
Event
Op 26 maart staat er een event gepland bij Van Doorne in Amsterdam waarbij de uitkomsten van het onderzoek worden besproken. Inge Brakman (Rode Kruis) en Winnie Sorgdrager (Vluchtelingenwerk) hebben daaraan inmiddels hun medewerking toegezegd.
==
Over Goede Doelen Nederland
Goede Doelen Nederland is de brancheorganisatie van erkende goede doelen en behartigt de belangen van ruim 170 leden. Als brancheorganisatie zijn zij een centrale speler in de filantropische sector en het aanspreekpunt namens, voor én over goede doelen in Nederland. Kerntaak is het versterken van de maatschappelijke positie van goede doelen, zodat ze efficiënt, effectief en impactvol kunnen blijven werken aan een betere wereld. www.goededoelennederland.nl
