Governance Advies in Sint Maarten

‘Goede governance steeds hoger op agenda Caribisch gebied’
Interview

In april 2019 verzorgde Annelies de Groot, samen met haar collega’s Huib Bartels en Adriaan Lieftinck, een in-company training governance in Sint Maarten voor het Gemeenschappelijk Elektriciteitsbedrijf Bovenwindse Eilanden (NV GEBE). Annelies: ‘Good governance staat steeds hoger op de agenda in het Caribisch deel van het Koninkrijk. Ze zijn van goede wil. Ik weet zeker dat aandacht voor good governance de eilanden uiteindelijk verder gaat helpen.’

Waarom werd het Nationaal Register gevraagd om deze in-company training te geven?

‘In 2018 zijn er vijf nieuwe leden in de rvc van NV GEBE gekomen. Alleen de voorzitter was al eerder benoemd. Van hem kwam ook de vraag of de nieuwe leden getraind konden worden in de beginselen van good governance. Er is binnen GEBE nadrukkelijk de wens om governance hoger op de agenda te krijgen, zowel bij de rvc als bij de raad van bestuur. De gesprekken die we met beide gremia hebben gehad waren open en constructief. Wat is good governance? Hoe werkt het? En ook: hoe kunnen we als toezichthoudend orgaan goed samenwerken?’

Wat zijn de ingrediënten van zo’n programma?

‘In drie dagen hebben we alle basics van good governance in Nederland uitgelegd. Casussen belicht en de juridische kant verteld. Ook zijn de verschillende rollen van een commissaris uitgelegd en is gekeken naar hoe je financiële cijfers kunt doorgronden. De verschillende deelcommissies kwamen voorbij en ook de “zachte” kant van het commissariaat stond in de aandacht: hoe gaan we met elkaar om? Wij hebben dat onder meer gelardeerd met de interactieve simulatie “Een jaar uit het leven van een commissaris”: wat komt er allemaal voorbij in een toezichtjaar. Vonden ze zeer verhelderend.’

Als je dat zo vertelt, zie je een aantal verschillen tussen toezicht op bijvoorbeeld Sint Maarten en toezicht in Nederland.  Toezicht is hier inmiddels een vak, hoe is dat in Sint Maarten?

‘Het klopt dat het toezicht daar nog in een andere fase is. Een belangrijke richtlijn voor de governance van bedrijven en organisaties in Sint Maarten is de Nederlandse Corporate Governance Code. Op dit moment hanteren ze nog de code van 2009, nog niet de meest recente van 2016. Het Nederlandse deel van St. Maarten telt circa 40.000 inwoners; qua omvang een kleine Nederlandse stad. De pool waaruit je commissarissen kunt rekruteren is daardoor relatief klein. Het initiatief van de RvC van NV GEBE om zich te laten scholen op het gebied van good governance getuigt van een groot verantwoordelijkheidsgevoel.

Wat ons overigens ook is opgevallen is dat de vergaderfrequentie vele malen hoger ligt dan hier in Nederland. We hebben een goed gesprek met elkaar gehad dat het van wezenlijk belang is om toezicht op hoofdlijnen te doen en alleen in te zoomen op relevante details. Of er commissarissen uit andere landen of uit Nederland geworven zouden moeten worden voor functies in Sint Maarten? Dat zou financieel gezien een kostbaar verhaal worden als je vier/vijf keer per jaar naar St. Maarten moet. Maar die vraag is niet aan ons om te beantwoorden, maar aan de bestuurders en toezichthouders van Sint Maarten zelf.’

Andere cultuur, andere mores?

‘Zeker. Kijk naar hoe voor bijvoorbeeld overheidsbedrijven leden van de rvc kunnen worden geworven. Politieke partijen en overheidsfunctionarissen doet op eigen initiatief een uitvraag naar mensen of ze beschikbaar willen zijn als lid van een rvc. In Nederland lopen deze procedures geheel anders.’

In hoeverre kan governance de eilanden vooruit helpen op de terreinen van reputatie en financiën?

‘Vooropgesteld: je kunt de Governance Code zoals we die hier nu hanteren niet één-op-één kopiëren naar St. Maarten. Maar de Nederlandse Code is daar wel leidend. En ja, door commissarissen op te leiden in goed bestuur en toezicht, zal het land zich goed blijven ontwikkelen qua reputatie en financiën. Ze werken in een internationaal speelveld en beseffen dat het belangrijk is. De taak nu is dat toezichthouders bijblijven met de ontwikkelingen op het gebied van governance. Het is niet realistisch om nu bijvoorbeeld opeens al cultuur in de code daar op te nemen zoals we dat in de Nederlandse Corporate Governance Code van 2016 hebben gedaan. We gaan ook zeker niet zeggen: zo moeten jullie het doen. Wat we juist wel kunnen doen, is vertellen wat in Nederland goed werkt en van welke fouten we hebben geleerd. Delen van kennis en ervaring staat bij ons centraal. Dat heeft ook met respect te maken van ons voor alle goede initiatieven in het gebied. Persoonlijk benadruk ik altijd de kracht van dienstbaarheid als toezichthouder. Hoe je als toezichthouders bedrijven en daarmee het hele land verder kunt helpen door goed te besturen. Het is een kwestie van sharing best practices én van bad practices. Van beide hebben we in Nederland immers veel kunnen leren in de afgelopen jaren. En dat willen we graag delen met iedere professional die good governance hoog op zijn en haar agenda heeft staan.’

==

Meer info over incompany trainingen? Kijk hier.