Ajax of ASR

Governance Radar

Verzekeringsmaatschappij ASR gaat geen bonussen meer toekennen aan de top van het bedrijf. Ook wil de verzekeraar geen beloningen in aandelen meer uitkeren aan bestuursleden.  Dat blijkt uit de voorgenomen voorstellen van president-commissaris Kick van der Pol aan de aandeelhouders van ASR. Als het voorstel wordt aangenomen, moet de top het doen met een min of meer vaste loonsverhoging. Politiek links zal het als muziek in de oren klinken. Eerder al werd ING-topman Ralph Hamers gekielhaald toen de RvC voorstelde om Hamers drie miljoen per jaar te gaan betalen. Een publieke veroordeling was zijn loon.  Ben van Beurden van Shell krijgt twintig miljoen per jaar. Steekt schril af bij de cent die consumenten aan de pomp moeten gaan betalen om het milieu te redden. Geld waarmee Shell bossen aan wil leggen. Het blijft een terugkerende discussie: topsalarissen. Een gemiddelde CEO verdient in drie werkdagen inmiddels net zoveel als een werknemer in een jaar. En mannen verdienen nog altijd veel meer dan vrouwen, al wordt daar zelden bij genoemd dat de meestverdienende top‘man’ van Nederland al jaren een vrouw is: Nancy McKinstry van Kluwer.

Plafond

Maar er zit toch iets geks aan de discussie. Voetbalclub Ajax had jaren het beleid om spelers gematigd te betalen. Volgens de internationale voetbalwetten zelfs bizar weinig. Er werden ook alleen spelers gekocht die maar een paar miljoen kosten. Het liefst nog moesten ze uit de eigen jeugd komen. Dan zijn ze bijna helemaal gratis. Door ze vervolgens met dikke winst te verkopen, kon Ajax nog iets doen op de transfermarkt. Feyenoord en PSV, de multinationals van het Nederlandse voetbal, spelen dat financiële spel een stuk slechter. Zeker Feyenoord staat het water al jaren aan de lippen. Nederland polderland zag de salary-gap tevreden aan. Niet te veel verdienen, keurig binnen de lijntjes kleuren. Weinig discussie dus. Maar daar nam de directie van Ajax in de personen van Marc Overmars en Edwin van der Sar – en in hun kielzog de raad van commissarissen- geen genoegen mee. Ze wilden geen tweede viool spelen. Sterker: ze wilden weer meedoen met de absolute top. Daarvoor werd een rigoureuze beslissing genomen. De salarissen van bepalende spelers werden flink verhoogd (Ziyech, De Jong, De Ligt) en er werden zelfs spelers van buitenlandse clubs overgenomen die voor Nederlandse begrippen exceptioneel duur waren. Dusan Tadic kwam voor grofweg vijftien miljoen euro over uit Engeland en verdient liefst 3,5 miljoen euro per jaar (los van bonussen en tekengeld en zo).  Lost son Daley Blind werd voor 16 miljoen overgenomen van Manchester United. Het jaarsalaris van Ben van Beurden zo’n beetje. Tadic, Blind, De Jong, De Ligt en Schöne verdienen flink meer dan de rest van de spelersgroep. Misschien verdienen ze in twee/drie dagen wel meer dan een nieuweling in de selectie in een heel jaar. Ajax heeft het salarisplafond nadrukkelijk losgelaten om beter te kunnen presteren, en in the end, veel meer geld te kunnen verdienen. Geld waar aandeelhouders blij van worden. De koers van het aandeel Ajax lag jaren stil op zo’n acht euro. Inmiddels is het aandeel Ajax het dubbele waard. En dat kom zo….

Verlost van juk

Ajax werd –mede- dankzij het loslaten van het salarisplafond een veel betere ploeg. De ploeg ging draaien en verraste vriend en vijand door heel ver te komen in de Champions League. Ajax versloeg zelfs grootmacht Real Madrid, iets dat niet meer voor mogelijk werd gehouden. Het afschudden van het salarisjuk, werkte bevrijdend voor de club. De vraagt doemt op of dat ook niet voor corporate Nederland kan gelden? Ajax is net als Shell, ING of ASR een beursgenoteerd bedrijf. Zou het niet zo kunnen zijn dat ook de speelbepalende mensen bij de large corporates van een dermate hoog kaliber zijn, dat ze ook heel veel geld mogen ontvangen? Om te zorgen dat ze niet weg gaan. Natuurlijk, voetbal is geen economie. Maar zou sport nu heel veel meer de factor geluk uitspelen? Toeval bestaat? Ajax heeft mazzel dat Real niet in vorm is of dat er net goede jeugd is? Kan, het kan evengoed dat de directie van Ajax en de commissarissen het goed hebben gezien en bereid zijn geweest de portemonnee te trekken. Het heeft effect gesorteerd. Iedereen loopt inmiddels juichend weg met Ajax. Miljoenen zitten voor de buis. Sponsors staan in de rij. En niemand die er problemen mee heeft dat de top van Ajax miljoenen verdient. Zeker  niet vergeleken met het gemiddelde salaris van een supporter op de F-side. De crux in dit verhaal is: het draait om talent. Talent wordt beloond. Je moet echt goed zijn om veel te verdienen. Bij voetbal is dat talent te zien op het veld. Je herkent de echt goede speler. In het bedrijfsleven is dat talent veel lastiger zichtbaar te maken. Heeft Hamers nu talent, of zijn het andere factoren die de megawinsten van ING bepalen? Zal ASR echt beter gaan presteren nu de bonussen verdwijnen? Stel dat ASR minder gaat presteren, zal er dan een roep komen om de top beter te belonen? Vermoedelijk niet. Wat je weggeeft komt nooit meer terug. Loopt toptalent echt weg als we te weinig betalen? Bij Ajax wel. En in corporate Nederland? De vergelijking zal vast op punten mank gaan, toch is de uitdaging interessant om te gaan bepalen wie echt talent heeft en waardoor de beurskoers van een organisatie echt stijgt. Dat gaat veel verder dan een standaard remuneratieproces. Je moet als RvC in staat zijn om elders toptalent te scouten en niet te beroerd zijn om daarvoor te betalen. Zie Ajax: het betaalt zicht uit. Als een bedrijf beter presteert zullen aandeelhouders en in hun kielzog ook pensioenfondsen (en dus medewerkers) blij zijn. Win-win-situatie om in voetbaltermen te blijven. Misschien wel de belangrijkste taak van een commissaris: talent scouting en HR-beleid. Alleen dan schop je het ver in de corporate champions league. De ASR-casus kan op termijn nog best interessant vergelijkingsmateriaal opleveren of topbeloningen werken of niet.